Ondanks zijn rijke historie, vallen de Banda eilanden in de Molukken tegenwoordig nauwelijks op, terwijl grootmachten er om hebben gevochten. In de 17e eeuw, was nootmuskaat meer waard dan goud, hetgeen er toe leidde dat Europeanen helemaal naar Banda op zoek gingen er naar. En het eiland Run zelfs werd geruild voor Manhattan.
Ondanks dat de film het beeld schetst van historische feiten, ontbreekt het verhaal van de oorspronkelijke inheemse bevolking. En dat zorgde voor controverse en protesten. Toen de film uitkwam in 2017 gingen afstammelingen van Banda in Ambon de straten op om te demonstreren tegen de film.
De meeste huidige inwoners op Banda stammen af van migranten, slaven of bannelingen, en vormen het gezicht in de film. Een groot deel van de oorspronkelijke bewoners leven namelijk op de Kei-eilanden, zuidoostelijk van de Banda-eilanden. En spreken ook nog de originele Bandanese taal. De Banda-Elat en Banda-Eli gemeenschap in het westen en noordoostelijke gedeelte van Kei Besar (Nuhu Yut), behoren tot de officiële stammen van Banda.
Bij de beruchte genocide op deze eilanden in 1621 heeft Jan Pieterszoon Coen – wiens hoofd de gevel van het Tropeninstituut in Amsterdam siert – vrijwel de gehele bevolking van het eiland opgepakt en uitgemoord met behulp van Japanse samurai-beulen.
Slechts 600 van de 15 duizend Bandanezen bleven over. Een klein aantal inlanders wist nog met bootjes te vluchten naar onder andere de naburige Kei-eilanden. Banda werd herbevolkt met mensen uit de hele Indonesische archipel en wordt zo ook “mini-Indonesië” genoemd. In later tijden is Banda ballingsoord voor velen, waaronder Hatta en Sjahrir.
In de documentaire komt ook de Molukse-Nederlander Wim Manuhutu aan het woord. Hij is directeur van de Migratie Museum in Den Haag en voormalig directeur van het Moluks Historisch Museum in Utrecht, die in 2012 noodgedwongen de deuren moesten sluiten.
Op zondag 14 april a.s. vertoont het IndoFILMcafé om 19.30 uur deze documentaire ‘Banda: The Dark Forgotten Trail’ uit 2017 van regisseur Jay Subyakto. Zie trailer hierboven.
Bron: IndoFILMcafé
Groothandel Amboina is sponsor van
VISIT AMBON 2020
Boek van Azis Tunny om de culturele identiteit van de Molukken te behouden
