Beide data zijn niet los van elkaar te zien, ook niet als het gaat om het Molukse verhaal. Ook de Molukse medaille heeft op 15 en 17 augustus twee kanten.
Waar op 15 augustus met name die Molukkers in beeld zijn die vanwege hun loyaliteit aan Nederland in de problemen kwamen, gevangen zijn genomen, gemarteld of vermoord zijn door de Japanse bezetters wordt vaak vergeten dat er ook Molukkers waren die om verschillende redenen wel met de Japanners hebben samengewerkt.
Op Java waren dat Molukse nationalisten zoals mr. Latuharhary die, net als Soekarno en Hatta, in de Japanners eerder bevrijders van het Nederlandse juk dan bezetters zagen.
Op 15 augustus 1945 komt er een einde aan de Japanse bezetting van Nederlands-Indië. In Nederland wordt er op deze datum jaarlijks een Indië herdenking gehouden, oftewel de Nationale Herdenking 15 Augustus 1945.
In dezelfde periode grepen ook Indonesische vrijheidsstrijders toen hun kans. Ze wilden kost wat kost voorkomen dat de Nederlanders de touwtjes weer in handen kregen. Soekarno riep toen twee dagen later de republiek Indonesië uit. Vandaag precies 76 jaar geleden.
In Indonesië wordt dus jaarlijks op 17 augustus gevierd dat op die datum in 1945 het Indonesische volk onafhankelijk werd verklaard. Dit na 300 jaar Nederlandse koloniale bezetting. Nederland erkende de onafhankelijkheid pas op 27 december 1949. Dit was de datum van de soevereiniteitsoverdracht.
Uiteindelijk zouden ook veel Molukkers samengaan in het Pattimura-bataljon van de TNI dat niet voor niets vernoemd werd naar de Molukse leider van de grote opstand uit 1817. Terwijl KNIL soldaten aan de kant van de Nederlanders stonden.
Bij de aanval op de RMS in Ambon (1950) door Indonesische troepen is ook bataljon Pattimura betrokken. Zie foto hierboven; onder leiding van kapitein J. Muskita. Hieruit blijkt weer dat het beeld van de ‘trouwe Ambonees’ genuanceerder is dan de algemene beeldvorming doet vermoeden.
Soms kwamen beide groepen Molukkers tegenover elkaar te staan. Er zijn anekdotes waarin wordt verteld dat men elkaar dan probeerde te ontzien, maar andere getuigenissen spreken van landgenoten die wel degelijk op elkaar schoten.
Meer weten over deze periode? Lees dan: De twee kanten van de Molukse medaille op 15 en 17 augustus door Wim Manuhutu.
