Wie naar de Molukken gaat, kan niet voorbijgaan aan het fenomeen pela. De rijke flora en fauna van de heuvels, bergen, rivieren en zeeën behoren tot de Molukse schoonheden. Maar uiteindelijk gaat het om de bewoners en hoe ze met elkaar leven. Het ervaren van die warmte en gastvrijheid. Het willen begrijpen hoe een belangrijk deel van de gemeenschap daar in elkaar zit, is kennis van de pela een must.
Tekst: Victor Joseph
De pela is een eeuwenoud verbond tussen families en dorpen, die de religie overstijgt. De kern van het pelaschap is dat je elkaar in voor- en tegenspoed helpt en steunt: ‘laen selalu bantu dan sayang laen.’ Veel onderzoekers, antropologen, historici hebben in diverse talen (*) over de pela geschreven. Allen onderschrijven hoe uniek de pela is. In grote lijnen zijn er drie vormen te onderscheiden: de pela keras, pela gandong en pela tempat sirih.
Voor wie in de toekomst de Molukse-eilanden aandoet is het de moeite waard een activiteit te bezoeken waar pela’s elkaar treffen. Om getuige te zijn van eeuwenoude gesloten pela-schappen, die nog steeds intact zijn.
Twee recente voorbeelden zijn de hulp van moslims uit Hitu Lama bij de bouw van de kerk in Galala of de bouw van de moskee in Tial door bewoners uit Amahusu. Je kan naar jouw eigen pela gaan, maar wees ook nieuwsgierig hoe het bij andere dorpen aan toe gaat. Je merkt dan hoe groot de gastvrijheid is en dat die oprechte interesse wordt gewaardeerd. De Molukken bezoeken is dan ook de natuur en de rijkdom van de Molukse cultuur ervaren.
In bovenstaande video een uitleg over de pela-schappen in het Maleis van Marina Ohorella.
(*) Historicus Richard Leirissa, Pela: Sistem Interaksi Sosial antar Desa-des di Maluku Tengah (KITLV, 1983). John Ruhulessin, Etika Publik. Menggali dari Tradisi Pela di Maluku, Salatiga: Universitas Kristen Satya Wacana (2005). Cultureel Antropoloog Dieter Bartels: Guaring the invisible mountain (1977), Ambon is op Schiphol (1990), Di bawah Naungan Gunung Nunusaku (2017). Cultuur pyschologe Sylvia Huwae: Het pela-trouwverbod (1996) en Het Pelaschap leeft voort (2001).
Vanaf dit jaar gaan we met onze TIFA krant over op abonnees en posten we artikelen en interviews van de eerdere gratis edities online. Dit artikel is eerder gepubliceerd in TIFA krant, Editie nr. 1, Juli 2019.
De nieuwe en ‘laatste’ gratis TIFA krant is in december verspreid door heel Nederland in de Molukse wijken. Woont u niet in een Molukse wijk en wilt u het thuis opgestuurd hebben stuur ons dan een mail met uw naam en adres. Via social@tifamagazine.com Verzendkosten zijn 3,50
Tifa Magazine brengt per kwartaal een exclusieve papieren krant uit.
Exclusieve interviews en verhalen!
Na twee jaar gratis edities is het vanaf 2022 alleen nog verkrijgbaar als u abonnee bent.
Tifa is actueel, dichtbij en onafhankelijk!
Voor maar 15,- per jaar bent u al lid.U kan abonneren via social@tifamagazine.com
Stuur uw volledige naam, adresgegevens, mail en telefoonnummer naar ons toe ovv Abonnee TIFA Krant.