De Nederlandse koning Willem-Alexander en koningin Máxima zijn terug na een vierdaags bezoek aan Indonesië. Ver weg van de coronacrisis in Nederland ging het vooral over de bijzondere band tussen de twee landen. Een staatsbezoek en handelsmissie dat begon met het verleden en eindigde met de toekomst’, zo schrijft het AD.
Het was een bewogen week op het hoogste niveau. De koning van Nederland heeft excuses aangeboden aan de Indonesiërs voor oorlogsmisdaden van het Nederlandse leger in voormalig Nederlands-Indië. In Nederland werd daar verschillend op gereageerd. Hij kreeg lof maar ook kritiek. Vooral uit de hoek van Indiëgangers. Blijkt uit interviews in diverse media.
Maar de Nederlandse koning zelf staat achter zijn statement: ,,We zijn in goed overleg met de ministers en de minister-president tot een mooi rond verhaal gekomen, dat op een mooi rond moment naar buiten gebracht kon worden. Je weet van tevoren dat dit een gevoelige tekst is. Ik heb het weloverwogen gedaan en ik denk dat uiteindelijk iedereen tot inzicht zal komen dat dit de juiste manier was om dit staatsbezoek te beginnen.’’
Indiëgangers
Indië-veteraan John Bruininga gooide zijn koninklijke decoratie weg en sprak zijn woede uit in een interview met het NOS journaal. “Mijn koning die zich verontschuldigt voor de daden die wij gepleegd hebben daar, terwijl de daden van de Indonesiërs nog veel erger waren”, zegt hij. “Wij zijn vechters die voor jou opgekomen zijn in het koloniaal Nederlands-Indië. En is dit de dank, dat de koning als een kleine jongen excuses aanbiedt? Dat is een steek in de rug van onze Indische-Nederlanders, Nederlanders en Molukkers. Want die hebben op een gegeven moment alles gedaan”, verteld de veteraan met veel woede en verdriet.
Willem-Alexander laat aan de pers weten dat hij geraakt is door deze reportage. Zie Link. “Deze man heeft die onderscheiding verdiend, die moet hij met trots dragen”, zei hij. “Alle veteranen zijn me echt dierbaar. Ik hoop dat hij dit zal heroverwegen. Want hij heeft dit verdiend en moet kunnen tonen dat hij een held is.”
De Nederlandse Premier Mark Rutte over de excuses: “Dat er excuses zijn uitgesproken voor die periode is inhoudelijk niets nieuws, maar het heeft een bijzondere impact dat de koning het doet.” Volgens Rutte is het ‘gerechtvaardigd’ en ‘logisch’.
De Indonesische Minister van Buitenlandse Zaken, Retno Marsudi, is goed te spreken over de excuses. Volgens haar zal het er echter niet beter meer op worden: ‘Ik denk dat het nu helder genoeg is en dat we er niet meer op hoeven door te gaan.’
RMS, de Republiek der Zuid-Molukken
De regering in ballingschap van de Republik Maluku Selatan (RMS) in Nederland liet ook van zich horen door middel van een persbericht. ‘In het kader van het staatsbezoek van koning Willem‐Alexander en koningin Maxima aan Indonesië kondigt de regering in ballingschap van de Republiek der Zuid‐Molukken aan een klacht in te dienen bij het Europese Hof van Justitie. De brief is verzonden naar de Nederlandse regering via minister Blok van Buitenlandse Zaken’, zo verklaard de RMS in een persbericht op hun website.
Beeld: www.republikmalukuselatan.nl
Reacties van Fridus Steijlen bijzonder hoogleraar Molukse migratie & cultuur en advocaat Liesbeth Zegveld
Fridus Steijlen, bijzonder hoogleraar Molukse migratie en cultuur aan de VU in Amsterdam vindt de excuses een goede én logische zet. „Zeker in het jaar dat Indonesië 75 jaar onafhankelijkheid viert zou het raar zijn om niks te zeggen over wat er vroeger is gebeurd. Het is de eerste keer dat er excuses gemaakt worden voor het buitensporige geweld.”
Ook Advocaat Liesbeth Zegveld verklaard het heel ‘mooi’ en ‘belangrijk’ te vinden, dat er excuses is gemaakt. Zij heeft vele rechtszaken tegen de staat gevoerd. Ze vertegenwoordigde onder meer de weduwen en nabestaanden van het bloedbad in Rawagede. En de doodgeschoten Molukkers bij de treinkaping in 1977 bij De Punt door Nederlandse mariniers.
West-Papua
Het Front Rakyat Indonesia untuk West Papua en Aliansi Mahasiswa Papua (AMP) heeft donderdag voor het gebouw van de Nederlandse ambassade een solidariteitsprotest voor het zelfbeschikkingsrecht van West-Papoea gehouden. Dat deden ze n.a.v. het staatsbezoek van Nederland in Indonesië.
Beeld: Facebook
Kinderen van Indië-veteranen
De Telegraaf doet een uitgebreide interview met Luc Nijhuis. Zoon van een Indië-veteraan die destijds tegen de Indonesiërs vocht. „Mijn vader was een Indiëganger. Dacht je dat hij wist waaraan hij begon toen hij als twintigjarige naar Nederlands-Indië werd gestuurd? Beseft de koning wel wat daar gebeurd is? Dat mag je toch wel verwachten van iemand in die positie die ook nog eens in dienst heeft gezeten.”
“Als de koningin of een regeringsleider op tv kwam, trok hij wit weg. Zat hij vloekend aan zijn sigaret te trekken. Hij heeft zelfs een keer een kop koffie door de beeldbuis gesmeten. Dat kwam allemaal door die oorlog.”
– Luc Nijhuis, zoon van een Indiëganger
Overigens zegt hij met erkenning niets goed te willen praten. En zegt hij dat zijn vader in tegenstelling tot veel Indiëgangers, wel erover praatte. Luc kreeg van hem de meest gruwelijke details te horen. Hoe dorpen werden uitgemoord. „Ook kinderen en zwangere vrouwen, hè”, voegt hij er aan toe. „Daar deed mijn vader aan mee. Hij moest wel. Deserteurs eindigden in de gevangenis.”